Sulama Nedir?

Tarihte sulama

Sulama Nedir?
Sulama, bitkilerin ihtiyaç duyduğu ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun yapay olarak getirilmesi işlemidir.

Başka bir tanımla, sulama, “kontrollü miktarlarda suyun bitkilere gerekli aralıklarla uygulanmasıdır”. Sulama tarımsal ekinlerin yetiştirilmesine, arazilerin korunmasına ve kurak iklimlerde ve ortalamanın altında yağış olduğu zamanlarda yeniden bitkilendirmeye yardımcı olur. Sulamanın ayrıca dona karşı koruma, tahıl tarlalarındaki yabani otların büyümesini baskılaması ve toprak konsolidasyonu önleme dahil olmak üzere mahsul üretiminde başka kullanımları da vardır. Buna karşılık, yalnızca doğrudan yağışa dayanan tarım, yağmurla beslenen veya kuru tarım olarak adlandırılır.

Sulama sistemleri aynı zamanda çiftlik hayvanlarının serinletilmesi, toz bastırma, lağımın bertarafı ve madencilik atıklarının imhası için de kullanılır. Sulama, genellikle yüzey ve yeraltı suyunun belirli bir bölgeden uzaklaştırılması olan drenaj ile birlikte incelenir.

Sulama, 5000 yılı aşkın bir süredir tarımın merkezi bir özelliğidir ve birçok kültürün ürünüdür. Tarihsel olarak, Asya’dan Güneybatı Amerika Birleşik Devletleri’ne kadar dünya genelinde ekonomiler ve toplumlar için temel oluşturmuştur.

Tarih
Arkeolojik araştırmalar, yağmura dayalı tarımda mahsulleri desteklemek için yeterli doğal yağış bulunmayan alanlarda sulama yapıldığına dair kanıtlar buldu. Teknolojinin bilinen en eski kullanımı, bugünkü İran’ın güneybatısındaki Kuzistan’da M.Ö. altıncı bin yıla kadar uzanır.

Sulama İndus Vadisi Uygarlığı’nin alüvyal ovalarında suyun manipülasyon aracı olarak kullanılmıştı, uygulamasının M.Ö. 4500 civarında başlamış olduğu ve tarımsal yerleşimlerinin büyüklüğünü ve verimini büyük ölçüde arttırdığı tahmin edilmektedir. İndus Vadisi Uygarlığı, M.Ö 3000 tarihine uzanan Girnar’daki yapay rezervuarlar ve M.Ö. 2600’den kalan kanal sulama sistemi dahil olmak üzere karmaşık sulama ve su depolama sistemleri geliştirdi . Sulama amacıyla kullanılan geniş bir kanal ağıyla büyük ölçekli tarım uygulandı.

Bunu da oku :  Geleneksel Sulama Yöntemleri

Mezopotamya ovasında çiftçiler M.Ö en az üçüncü binyıldan beri sulama kullandılar. Çok yıllık sulama geliştirdiler, tarlada oluşturdukları küçük kanallar matrisi ile büyüme mevsimi boyunca bitkileri düzenli olarak suladılar. Eski Mısırlılar, Nil’in taşmasını kullanarak, bentlerle çevrili toprak alanlarını su altında bırakmak için “havza sulama” uyguladılar. Mühendisler su fazlasını akarsuya geri yönlendirene kadar, sel suyu, bereketli tortu çökene kadar kalırdı. Firavun III. Amenemhat’ün, on ikinci hanedanlık’ta, (yaklaşık 1800 M.Ö.) Feyyum Vahası’nın doğal gölünü kurak mevsimlerde kullanılmak üzere fazla su depolamak için bir rezervuar olarak kullandığına ilişkin kanıtlar mevcut. Göl, her yıl Nil ‘in taşması ile genişlerdi.

Eski Nübyeliler, sakia denilen su çarkı benzeri bir alet kullanarak bir sulama şekli geliştirdiler. Sulama, Nübye’de M.Ö. üçüncü ve ikinci bin yıllar arasında bir tarihte başlamıştır. Şimdi Sudan’ın olduğu yerde Nil Nehri ve diğer nehirlerden akacak sel sularına bağlıydı.

Sahra altı Afrika’da sulama, M.Ö. birinci veya ikinci bin yıllarına kadar Nijer Bölgesi bölgesi kültürlerine ve medeniyetlerine ulaştı ve yağışlı sezon taşkınları ve su hasadına dayanıyordu.

Kolomb öncesi Amerika’da, Suriye, Hindistan ve Çin’in erken dönemlerinde, “teras sulama” ile ilgili kanıtlar ortaya çıkmaktadır. Peru’daki And Dağları’nın Zana Vadisi’nde, arkeologlar, radyoakbon ölçümüne göre M.Ö. 4. bin yılına, M.Ö. 3. bin yılına ve M.S. 9. yüzyılına ait üç sulama kanalı kalıntısı tespit etmişlerdir. Bu kanallar Yeni Dünya ‘da sulamaya dair ilk kaydı teşkil eder. Dördüncü binyıl kanalının altında M.Ö. 5. binyıl’dan kalma olasılığı olan bir kanalın izleri bulundu.

Bunu da oku :  Sondaj Yöntemleri

Eski Persler (şimdiki İran), doğal yağışın yetersiz olduğu bölgelerde arpa büyütmek için M.Ö. 6. binyıl öncesine kadar sulama kullandı. Antik İran’da M.Ö. 800’lerde geliştirilen Kehrizler, günümüzde hala kullanılan en eski sulama yöntemleri arasındadır. Günümüzde Asya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da da bulunurlar. Sistem, yer altı suyuna erişim sağlamak üzere uçurumların ve dik tepelerin kenarlarına kazılan nazikçe eğimli tüneller ve dikey kuyulardan oluşan bir ağı içermektedir. Çemberin etrafı kilden yapılmış çanaklarla çevrili suyun akışından gücünü alan (ya da su kaynağının durgun olduğu yerden hayvanlar vasıtasıyla) bir çeşit su çarkı olan Noria ilk kez Kuzey Afrika’daki Roma yerleşimcileri arasında bu zamanlarda kullanılmaya başlanmıştır. M.Ö. 150 yılına kadar kadar çanaklar, suya girerken daha kolay bir dolum sağlamak için valflerle donatılmıştı.

Yaklaşık M.Ö. 300 yıllarında Kral Pandukabhaya dönemine dayanan ve takip eden bin yıl boyunca sürekli gelişmiş olan en eski Sri Lanka sulama sistemi, antik dünyanın en karmaşık sulama sistemlerinden biriydi. Yeraltı kanallarına ek olarak, Sinhalalar, su depolamak için tamamen yapay rezervuarlar yapan ilk insanlardır. Bu rezervuarlar ve kanal sistemleri daha çok yetiştirmek için çok su gereken Çeltik tarlalarını sulamak için kullanılırdı. Bu sulama sistemlerinin çoğu, ileri ve hassas mühendislik nedeniyle Anuradhapura ve Polonnaruwa ‘da bugüne kadar hala zarar görmemiş durumda varlığını korumaktadır. Kral Parakrama Bahu döneminde (M.S. 1153–1186), sistem kapsamlı bir şekilde restore edilmiş ve genişletilmiştir.

Bunu da oku :  Sondaj Nedir?

Sulamanın Avantajları
? Gıda üretiminde artış: Ürün veriminde artış, gıda üretiminde artışa neden olur, böylece toplumun yanı sıra insanları da geliştirir
? Kuraklığa karşı koruma: Herhangi bir bölgede uygun sulama tesislerinin sağlanması, mahsullerin kıtlık ve kuraklıktan zarar görmesine karşı koruma sağlar.
? Gelir üretimi: Düzenli su temini sağlandığında, çiftçiler düşük kalitede veya düşük fiyatlı ürünler yerine üstün nitelikli veya yüksek fiyatlı ürünler yetiştirebilirler. Sonuç olarak, gelir elde edilir.
? Karışık Ekim: Aynı alanda iki ya da daha fazla ürünü birlikte yetiştirmek anlamına gelir. Bu uygulama, hava koşulları bir mahsul için elverişli değilse diğer mahsuller için uygun olabileceği şekilde takip edilir. Ancak yeterli su temini sağlanırsa, karma ekin ihtiyacı ortadan kalkar.

Click to rate this post!
[Total: 3 Average: 5]
(Visited 61 times, 1 visits today)

Related posts

One Thought to “Sulama Nedir?

  1. Hakan Çekirdek

    Basınçlı sulama sistemlerini kullanmanın tarımsal araziler için yararları nelerdir?
    Basınçlı sulama sistemleri, suyun etkin ve tasarruflu olarak kullanılabildiği sistemlerdir. Basınçlı sulama sistemleri, ilk yatırım imkanları pahalı olmakla birlikte, sudan, enerjiden ve işçilikten tasarruf sağlar. Sulamanın yanında, gübreleme ve ilaçlama kolaylığı sağlar. Ayrıca bilinçsiz sulamadan kaynaklanan drenaj problemlerinin oluşmasına engel olur. Suyun ve gübrenin kontrollü verilmesi hem verim artışını hem de doğal kaynaklarımızın sürdürülebilirliğini sağlar. Özellikle su kaynaklarımızın kıt olduğu ve sulanabilecek arazilerimize yetmediği düşünüldüğünde, modern sulama sistemleri mevcut su kaynaklarımızla daha fazla alanda sulu ziraat yapmak ve daha fazla ürün elde etmek için hayati önem taşımakta.

Leave a Comment